Ngô Quyền người làng Đường Lâm (nay thuộc huyện Ba Vì, Hà Tây, Hà Nội) là người anh hùng của cuộc khởi nghĩa chống lại nhà Đường thế kỷ VIII. Nhân thấy hành động phản trắc của Kiều Công Tiễn giết chủ tướng là Dương Đình Nghệ rồi cầu cứu quân Nam Hán, Ngô Quyền lúc bấy giờ vừa là tướng vừa là con rể của Dương Đình Nghệ, rất phẫn nộ. Ông đã vận động nhân dân kéo quân ra thành Đại La giết Kiều Công Tiễn, rồi chuẩn bị quân tình, bày ra kế sách làm nên chiến thắng Bạch Đằng vang dội tiêu diệt đạo quân của Lưu Hoằng Tháo, bẻ gãy ý chí xâm lược của quân Nam Hán.

Ngô Quyền xác lập triều cương, bãi bỏ chế độ Tiết Độ Sứ, xưng vương và đóng đô ở thành Cổ Loa. Chiến thắng Bạch Đằng cuối năm 938 đánh dấu bước ngoặt lịch sử vĩ đại, chấm dứt hoàn toàn ách đô hộ hơn nghìn năm của các triều đại phong kiến Trung Quốc, mở ra kỷ nguyên dân tộc độc lập, tự chủ và phát triển rực rỡ của đất nước ta.