5678 bước chân quanh hồ Gươm, cái tên đã nói lên không gian của cuốn sách mà nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Tiến dựng nên. Từ những công trình kiến trúc xung quanh con đường ven mặt hồ trung tâm của Hà Nội trải từ xưa đến giờ, qua nhiều thế kỷ, những di tích, đường sá, những cây xanh và những con người gắn với hồ Gươm (còn gọi là hồ Hoàn Kiếm, mà người Hà Nội gọi tắt là Bờ Hồ), cuốn tản văn đã mở ra những chồng lớp lịch sử của một không gian văn hóa đặc sắc và độc nhất vô nhị.

Như chính tác giả đã tâm sự ở lời tựa, "Từ khi trở thành phóng viên báo Hà Nội mới, hồ Hoàn Kiếm càng quen thuộc với tôi vì tòa soạn nằm kế bên. Lúc rỗi việc, tôi thường thẩn thơ dạo quanh hồ và nhận ra rằng vẫn còn nhiều chuyện chưa viết. Đó là những chuyện truyền miệng, chuyện khó nói và có thể dưới mắt nhiều người nó lặt vặt song đôi khi nó là cái hồn của đời sống thị dân. Thế là ý tưởng cuốn sách 5678 bước chân quanh hồ Gươm ra đời từ năm 2002. Sở dĩ đặt tên sách như vậy vì tôi đi dạo quanh hồ Gươm hết từng ấy bước chân". Cuốn sách bắt đầu theo tiến trình thời gian, bắt đầu từ tượng Lý Thái Tổ, vị vua có công đầu xây dựng Thăng Long, theo chiều kim đồng hồ mà kể.
"Tuy nhiên, ngoài chuyện không đầu không cuối, tôi cũng lan man những điều tôi đọc trong sách, tôi chứng kiến và cảm nhận được về Thăng Long-Hà Nội". Lối viết thoải mái, dạo chơi từ chuyện này sang chuyện khác cũng chính là thứ làm cho cuốn sách có sức hấp dẫn riêng. Mạch chuyện tuân theo tiến trình con đường vòng quanh Bờ Hồ, nơi cả hơn trăm năm qua chứng kiến bao sự thăng trầm của thời cuộc, nơi phô bày những nét đặc trưng của Hà Nội, từ đó những số phận được kể lên, hoặc ngậm ngùi thương cảm hoặc thanh thản tĩnh tại.