Tất cả những người từng chụp ra ảnh đều đã tham gia hoạt động nghệ thuật nhiếp ảnh!

Mỗi khi anh ghé mắt vào khung ngắm máy ảnh là anh đã tạo ra mối quan hệ thẩm mỹ với thế giới xung quanh. Nếu anh bấm máy thì tấm ảnh (được làm ra) đã là tác phẩm. Giống như, người làm thơ sáng tác được một bài thơ, được gọi là thi phẩm; sáng tác được nhiều bài thơ thì thành nhà thơ, không phân biệt Thơ-nghệ-thuật hoặc không nghệ thuật. Anh vẽ tranh thì không ai gọi tranh này là tranh-nghệ-thuật hay không nghệ thuật. Cũng như anh xuất bản một cuốn tiểu thuyết thì chẳng ai vặn vẹo là Tiểu-thuyết-nghệ-thuật hoặc không nghệ thuật.

Anh là người chụp ảnh dịch vụ (nghề này đang bị teo tóp), anh thử chọn một trăm bức chụp ảnh cho khách mà anh ưng ý để trưng bày, anh có quyền tự nhận... đây là phòng triển lãm nghệ thuật của anh. Anh là người chụp ảnh tài tử, anh thử bày vài chục ảnh chụp đứa con yêu từ nhỏ chí lớn cho mọi người xem, thì... đích thực đó là nghệ thuật của anh. Còn các bạn? Đi phượt bấm máy những người, những cảnh sắc từng làm trái tim anh rung động, thì... đố ai dám bảo đấy không phải là nghệ thuật. Ngược lại, vấn đề trình độ nghệ thuật nhiếp ảnh/đẳng cấp nghệ thuật nhiếp ảnh luôn được tranh luận, chưa có ngã ngũ. Kể cả nhiều nghệ sĩ/phóng viên ảnh thành danh đã có cống hiến thành tựu nghệ thuật vẫn còn bỡ ngỡ.

Tôi đã trải qua gần sáu chục năm chuyên nghiệp nhiếp ảnh, trải qua hầu hết các công đoạn làm nghề. Đến năm thứ tám thì được giao làm Trưởng phòng Nhiếp ảnh Giải phóng (Thông tấn xã Giải phóng miền nam Việt Nam). Làm phóng viên chiến trường, ngay cuối năm 1965 tôi đã rút được bài học: Phải chụp lấy bất cứ thứ gì nhìn thấy, bởi nhiều việc chỉ xảy ra có một lần; về sau trở thành tài liệu quý giá. Bài học của tôi đã trở thành kiến thức cho các bạn đồng nghiệp.

Có điều… nhiếp ảnh không chỉ có việc chụp ảnh. Cuốn sách này giúp mọi người hiểu biết một phần việc nghiên cứu nhiếp ảnh (lịch sử, lý luận, phê bình nghệ thuật) để nâng cao tay nghề và chất lượng nghệ thuật cho ảnh phẩm của mình. Và, hy vọng từ đây sẽ có thêm nhiều Nhiếp ảnh gia “dấn thân” vào sự nghiệp nghiên cứu nhiếp ảnh.