Dưới sự giúp đỡ của Nguyễn Xí và Đinh Liệt - hai bậc công thần của vua Lê Thái Tổ, Lê Tư Thành lên vua, tức là vua Lê Thánh Tông, lấy niên hiệu là Quang Thuận. Lên ngôi sau một biến cố chính trị lớn, lòng người đang lung lạc, các công thần người thì ẩn dật, người thì bị hàm oan, trong triều nhan nhản kẻ bất tài, vua Lê Thánh Tông nhanh chóng ổn định được lòng dân, tiến hành cải cách trong mọi lĩnh vực như văn hóa, giáo dục, quân sự, ... Không những vậy, người còn đích thân chinh phạt Chiêm Thành, mở rộng bờ cõi biên cương nước ta. Vì vậy, người được suy tôn là bậc minh quân, tiếng tốt vang truyền mãi tận muôn đời:

"Đời vua Thái Tổ, Thái Tông
Con bế con dắt, con bồng, con mang..."
"Đời vua Thái Tổ, Thái Tông
Thóc lúa đầy đồng, trâu chẳng buồn ăn..."
(Ca dao)

Công trình Lịch sử Việt Nam bằng tranh ra đời nhằm mục đích giới thiệu lịch sử nước nhà một cách ngắn gọn, sinh động, có hệ thống, qua cách kể chuyện súc tích và tranh minh họa.

Bộ sách tranh nhiều tập này cố gắng phản ánh con người và đất nước Việt Nam theo đúng tiến trình lịch sử với không gian, văn hóa, y phục, tính cách phù hợp với từng thời kỳ, từng triều đại cụ thể.

Bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh thực hiện xuyên suốt từ thời cổ của các thời đại đồ đá, đồ đồng đến thời Hùng Vương dựng nước; trải qua ngàn năm Bắc thuộc đến thời kỳ tự chủ của các triều đại Ngô, Đinh, Lê, Lý, Trần, Lê, Nguyễn và cuối cùng là hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước vừa qua.

Bộ sách được chia làm nhiều tập, mỗi tập viết về một thời kỳ hay một nhân vật, một vấn đề tiêu biểu của thời kỳ đó. Mỗi tập có cấu trúc độc lập riêng nhưng hài hòa trong một thổng thể chung là Lịch sử Việt Nam. Trong quá trình biên soạn, các tác giả còn chú ý thể hiện các đặc điểm văn hóa, lễ hội, phong tục tập quán tiêu biểu của từng thời kỳ lịch sử.

Công trình là nỗ lực chung của các họa sĩ, các cán bộ nghiên cứu của Viện Khoa học Xã hội tại Tp. Hồ Chí Minh và Nhà xuất bản Trẻ.